San Juan Teotihuacán, miejscowość w środkowym Meksyku, na północny wschód od miasta Meksyk, w stanie Meksyk. Wielkie prekolumbijskie centrum religijne i główny ośrodek kultury Teotihuacán. Jej twórcy nie są znani, podobieństwa stylistyczne budowli mogą sugerować powiązania z kulturą Olmeków, Tolteków, Totonaków i Majów.

Teotihuacán rozwijał się od III w. p.n.e. do X w. n.e. W jego dziejach wyróżnia się 4 fazy chronologiczne:

1) Cimalhuacán-Tzacualli (300 p.n.e. - 100 n.e.), w której w rejonie Teotihuacán rozwinęło się osadnictwo rolnicze,

2) Miccaotli (100-400 n.e.) - powstały główne budowle i świątynie miasta,

3) Xolapán-Tlamimilolpán (400-650) - Teutihuacán przeżywał największy rozkwit; miasto zajmowało 22,5 km2 pow. i liczyło ok. 200 tys. mieszkańców,

4) Ahuitzotla-Amantla (650-900) - wpływy Teotihuacánu obejmowały centralną część Wyżyny Meksykańskiej.

W X w. Teotihuacán został opuszczony z niewiadomych przyczyn. Spadkobiercami jego kultury byli Toltekowie, a po nich Aztekowie, którzy ze względu na monumentalne budowle i świątynie nazwali Teotihuacan "miejscem, gdzie rodzą się (lub mieszkają) bogowie".

Główną oś Teotihuacánu stanowi szeroka droga, nazwana przez Azteków Aleją Zmarłych, długość ok. 3 km, szerokość 40 m, łącząca najstarszy obiekt Teotichuacánu - Piramidę Księżyca (150x120x43 m) z Cytadelą, świątynią Quetzalcoatla i potężną Piramidą Słońca (225x207x65 m). Obie piramidy zbudowane są z niewypalonej cegły (adobe), krytej okładziną z kamienia wulkanicznego i rzecznego. Pięciokondygnacyjna Piramida Słońca posiadała pierwotnie 6 kondygnacji, na ostatniej znajdowało się sanktuarium z posągiem boga Słońca, zburzone przez Hiszpanów. Prowadzące do Piramidy strome i wysokie schody (każdy stopień jest nieco dłuższy od poprzedniego - patrząc z dołu, stopnie, wbrew prawom perspektywy, nie zbiegają się ku górze) miały zmuszać wiernych do schodzenia tyłem, aby nie odwracali się do boga plecami. U stóp Piramidy znajdują się nieregularne ruiny licznych pomieszczeń kapłańskich.

Cytadela to podstawa 15 świątyń (m.in. boga deszczu Tláloca), które otaczały czworobok rytualnego placu, obejmującego świątynię Quetzalocatla i platformę centralnego ołtarza, na którym składano ofiary (prawdopodobnie także z ludzi). Z częściowo zrekonstruowanej świątyni Quetzalcoatla zachowały się kwadratowe kolumny z wizerunkami kapłana lub wojownika w stroju rytualnym albo wojennym, a także wieńczący podstawę świątyni fryz z przedstawieniami węża o rozdziawionej paszczy, pożerającego czaszkę ludzką i rękę (symbol ziemi pochłaniającej człowieka). Pięciometrowe rzeźby atlantów na szczycie świątyni podtrzymywały nie zachowany dach sanktuarium.

http://archaeology.la.asu.edu/teo/